Potrzeby i oczekiwania ma każdy. Nie zależnie od sfery życia, na każdym kroku, dążymy do realizacji tego co dla nas ważne i co pozwala nam poczuć się dobrze. Nie inaczej jest z potrzebą przynależności, miłości i akceptacji. Pragnienie uczuciowych związków oraz przebywania z innymi ludźmi jest zupełnie naturalne i robimy wiele by je zaspokoić.
W dzisiejszych czasach nawiązywanie i utrzymywanie kontaktów z innymi wydaje się być czymś oczywistym. W dobie możliwości spotkań zarówno face to face jak i online kontakt z innymi stał się powszechny, a możliwości komunikacyjne niemal nieograniczone. Naturalne wydaje się więc to, że niektóre z naszych relacji z innymi się zmieniają. Jedne nabierają intensywności, inne tracą na swojej regularności, a jeszcze inne się kończą.
To właśnie zakończenie relacji może stać się dla człowieka trudnym i nieprzyjemnym doświadczeniem. Jeśli dane osoby rozstają się lub kończą kontakt w porozumieniu ze sobą, nawet jeśli wiąże się to np. z poczuciem smutku czy żalu taką sytuację łatwiej jest nam zrozumieć i sobie z nią poradzić. Co jednak w sytuacji kiedy druga osoba znika bez słowa i kontakt urywa się nagle i bez wyjaśnienia?
Czym jest Ghosting?
Ghosting to zniknięcie z życia drugiej osoby bez uprzedzenia jej oraz bez wyjaśnienia przyczyny. Zachowanie to, ma uchronić znikającego od konieczności przeprowadzenia trudnej rozmowy lub konfrontacji np. z oczekiwaniami w/od relacji, kryzysem w związku lub inną wymagającą dojrzałości emocjonalnej sytuacją. Ze względu na rosnącą powszechność, zjawisko to, staje się coraz częściej tematem wielu publikacji i dyskusji. Naturalne stało się też poszukiwanie i wybranie nazwy – odnosząc się do nagłego znikania niczym duch (ang. ghost), zdecydowano się na słowo – Ghosting.
Dlaczego ludzie ghostują?
Psycholodzy przyczyny ghostingu będą doszukiwać się w dojrzałości emocjonalnej, doświadczeniach i indywidualnych cechach osoby znikającej. Socjolodzy przyglądać się będą okolicznościom sytuacji oraz wpływom wszystkich zainteresowanych stron. Natomiast osoby, które doświadczyły ghostingu jako powód tego zjawisku mogą wskazywać siebie i doszukiwać się winy
w swoich postawach, oczekiwaniach czy emocjach.
Nie zależnie od perspektywy jako główne przyczyny Ghostingu można wskazać:
- brak odwagi, gotowości lub chęci do skonfrontowania się z drugą osobą, lub sytuacją;
- przekonanie, że jest to najlepsze wyjście z sytuacji;
- lęk przed skrzywdzeniem drugiej osoby;
- brak umiejętności komunikacyjnych;
- inne zobowiązania lub trudności życiowe, którymi nie umiemy lub nie chcemy podzielić się
z inną osobą.
Konsekwencje Ghostingu
Mimo że o Ghostingu mówi się najczęściej z perspektywy „ofiary” w rzeczywistości zjawisko to, niesie ze sobą negatywne konsekwencje dla obu stron. Oczywiście można prowadzić dyskusję i spierać się kto cierpi bardziej lub kto jest bardziej winny. Nie zmieni to jednak faktu, że doświadczenie tego zjawiska (nie ważne, z której strony) jest trudnym, kosztującym wiele emocji
i energii przeżyciem.
Osoba ghostowana często odczuwa ból i cały wachlarz reakcji emocjonalnych. Nie rozumiejąc, dlaczego druga strona zniknęła, może bać się o tego kogoś lub o tworzoną z tą osobą relację. Z czasem, przeżywana sytuacja może wpłynąć na jej poczucie własnej wartości i zaufanie do innych ludzi. Często doświadczanymi przez ofiarę ghostingu emocjami mogą być m.in. rozczarowanie, smutek, lęk, złość, poczucie winy, wstyd. Osoby te, mogą mierzyć się także z różnorodnymi myślami na temat siebie, innych lub świata np. „to moja wina”, „za dużo oczekiwałam/oczekiwałem” „coś jest ze mną nie tak”, „nie zasługuję na miłość”, „zawsze już będę sama”, „ludzie krzywdzą” lub „świat jest zły/beznadziejny”.
Osoba ghostująca może natomiast doświadczyć poczucia winy lub lęku przed konsekwencjami swojego zachowania. W zależności od powodu zniknięcia jej odczucia i myśli mogą się od siebie różnić. Przykładowe myśli, jakie mogą towarzyszyć takiej osobie to: „tak będzie lepiej”, „gdybym został/a, skrzywdziłbym/skrzywdziłabym ją/jego bardziej”, „on/ona jest wspaniałą osobą
– zasługuje na kogoś lepszego” lub „ona/on poradzi sobie beze mnie”. Być może, osoba ta
w przyszłości będzie unikać lub obawiać się nawiązywania kolejnych relacji. W takim przypadku jej myśli, mogą stać się podobne do myśli osoby, która doświadczyła ghostingu tj. „nie zasługuję na kolejną szansę”, „nie umiem tworzyć relacji”, „zasłużyłem na samotność (w domyśle, jako karę za poprzednie postępowanie), „jestem beznadziejna/y”, „umiem tylko krzywdzić”.
Jak unikać ghostingu?
Jednym ze sposobów na uniknięcie przykrych doświadczeń związanych z ghostingiem jest postawienie na otwartą, szczerą komunikację. Nie zależnie od tego jak długo trwa nasza relacja, ani jaki jest jej poziom zażyłości hasło „warto rozmawiać” powinno stać się motywem przewodnim każdej znajomości. Reagujmy gdy przestajemy czuć się w danej relacji komfortowo, komunikujmy swoje uczucia, obawy, potrzeby i oczekiwania, ale też słuchajmy i reagujmy na informacje, jakie otrzymujemy od drugiej strony. Komunikacja, która sprzyja budowaniu zdrowej trwałej relacji, nie jest łatwa, ale nie niemożliwa do osiągnięcia.
Doświadczyłam/em ghostingu – co dalej?
Z każdego życiowego doświadczenia da się wyciągnąć wnioski na przyszłość. Ważne by były to wnioski – nie oceny/krytyka. By zadbać o siebie i poczuć się lepiej, możesz:
- czuć to co czujesz, myśleć co myślisz. Każda emocja, każda myśl jest dobra bo jest Twoja. Nawet jeśli nie czujesz się dobrze, to jest to przejściowe, a ze swoich przeżyć i stanu możesz spróbować wyciągnąć wnioski, które pomogą Ci całkowicie zapobiec lub lepiej poradzić sobie w podobnych sytuacjach w przyszłości;
- zastanowić się nad tym czego w danej relacji Ci brakowało, co należałoby zmienić, czego potrzebujesz i jakie masz oczekiwania od kontaktu z drugą osobą. Postaraj się jednak unikać negatywnej oceny swojej osoby i nie obwiniaj siebie za to co się stało;
- dać sobie czas. Jeśli nie masz teraz ochoty na wyjścia ze znajomymi, kino czy inne aktywności odpuść. Skup się na tym czego potrzebujesz. Pamiętaj jednak, że mimo gorszego samopoczucia są rzeczy i sprawy, których odpuścić się nie da np. praca lub opieka nad zwierzakiem;
- skonfrontować się z osobą, która zerwała kontakt. Zanim się na to zdecydujesz, rozważ jednak czy naprawdę tego chcesz, jakie zyski i straty może dać kontakt z tą osobą oraz jakie są Twoje oczekiwania;
- szukać wsparcia. Nie ważne czy będzie to członek rodziny, przyjaciel/przyjaciółka, inna znana Ci osoba czy specjalista. Jeśli będzie w stanie okazać ci wsparcie, zrozumienie i to, czego w danej chwili potrzebujesz – warto;
- skupić się na sobie. Pozwól sobie na odpoczynek, zrób coś, co lubisz lub spraw sobie jakąś przyjemność. Wybierz to, co poprawi Ci samopoczucie i podniesie poczucie własnej wartości;
- dać sobie kolejną szansę. To, że doświadczyłaś/eś ghostingu w żaden sposób Cię nie definiuje. To przeżycie, chociaż trudne i bolesne jest już za Tobą. Jeśli poczujesz się gotowa/gotowy daj sobie szansę na nową, zdrowszą relację.
Jestem sprawczynią/sprawcą ghostingu – co dalej?
Nie zależnie od Twojej motywacji, nagłe zerwanie przez Ciebie kontaktu, w chwili podejmowania decyzji wydawało Ci się najlepszą decyzją. Gdyby była wtedy dostępna inna, lepsza opcja, najprawdopodobniej to ona zostałaby wcielona w życie. Pamiętaj, że możesz:
- skontaktować się z osobą, którą porzuciłeś/aś. Być może wyjaśnienie sytuacji, podzielenie się swoimi uczuciami oraz wysłuchanie drugiej strony, sprawi, że poczujecie się lepiej;
- utrzymywać relacje z innymi osobami, zdobyć zaufanie drugiej osoby, stworzyć z nią dobrą relację. To co się wydarzyło, nie dyskwalifikuje Cię jako człowieka, przyjaciela/przyjaciółki, partnera/partnerki itd.;
- doskonalić swoje umiejętności komunikacyjne. Dostęp do wiedzy, warsztatów i szkoleń jest obecnie bardzo szeroki. Wybierz opcję najlepszą dla siebie;
- rozwijać swoją dojrzałość emocjonalną dzięki odbyciu konsultacji z psychologiem lub rozpoczęciu terapii. Przepracowanie przeszłych/przyszłych, trudnych i innych ważnych dla Ciebie przeżyć oraz przyjrzenie się sobie jest nie tylko ciekawą przygodą, ale też cennym życiowym doświadczeniem;
- zadbać o siebie. To, co zrobiłaś/eś nie odbiera Ci prawa do odpoczynku, zaspokajania innych swoich potrzeb, realizowania pasji czy drobnych przyjemności. Dbanie o swoją kondycję psychiczną i fizyczną jest ważne niezależnie od sytuacji.
Podsumowując:
- Ghosting jest zjawiskiem polegającym na nagłym, niespodziewanym zerwaniu kontaktu i/lub zakończeniem relacji/związku.
- Po jego wystąpieniu, zarówno osoba doświadczająca ghostingu jak i jego sprawca mogą odczuwać wiele negatywnych skutków zaistniałej sytuacji, co może odbić się na ich przyszłych relacjach z innymi ludźmi.
- By uniknąć Ghostingu, każdy z nas powinien dbać o szczerą, otwartą komunikację w relacji z drugim człowiekiem, mówić wprost o swoich oczekiwaniach, potrzebach i obawach, ale też słuchać tego co ma nam do przekazania druga osoba.
Warto pamiętać, że każdy zasługuje na szacunek i uczciwość w relacji a szczera, otwarta rozmowa często bywa „lekiem na całe zło”. Powodzenia!
Aleksandra Drężek - psycholog, psychoterapeuta , seksuolog