„Dla tych, którzy błąkali się po ciemnych borach depresji
i znają jej niewysłowioną, agonalną naturę,
ich powrót z otchłani jest jak droga poety,
wspinającego się krok po kroku z czarnych czeluści piekieł,
aby w końcu wydostać się na „jasny świat”,
gdzie każdy, kto powrócił do zdrowia, prawie zawsze odzyskuje
wewnętrzną równowagę i zdolność odczuwania radości”
William Styron, Dotyk ciemności: Kronika obłędu
• Co to jest depresja?
Depresja to choroba naszych czasów, zapada na nią coraz więcej osób, zwłaszcza młodych dorosłych. Jej objawy pojawiają się nieśmiało i coraz szerzej zaburzają funkcjonowanie chorego. Najczęściej zaczyna się długotrwałym obniżeniem nastroju i brakiem motywacji. Kolejno dochodzą inne objawy, które możemy podzielić na somatyczne takie jak bóle głowy, spadek koncentracji, zawężona uwaga , oraz psychiczne takie jak: lęk, niepewność przyszłości, poczucie winy, niskie poczucie własnej wartości i frustracja.
• Czy depresja to choroba?
Tak, depresja jest chorobą. Bardzo często osoba dotknięta depresją, słyszy od swoich bliskich: weź się w garść, nie histeryzuj. Jednak taki sposób pomocy może jedynie pogłębić depresję. Tak jak każda choroba wymaga diagnozy. Diagnoza postawiona przez specjalistę, może prowadzić do poprawy jakości życia, poprzez zaplanowane leczenie.
• Jakie są objawy depresji?
Objawami depresji mogą być:
- poczucie smutku, przygnębienia występujące przez większą część dnia,
- brak zainteresowania wykonywanymi czynnościami dnia codziennego,
- utrata masy ciała lub jej przyrost,
- bezsenność lub zbyt nadmierna senność,
- brak motywacji,
- wycofanie się z kontaktów społecznych,
- codzienne uczucie zmęczenia i braku energii,
- poczucie własnej bezwartościowości, negatywna ocena siebie,
- problemy ze skupieniem uwagi, trudności z koncentracją i logicznym myśleniem,
- zaburzenia rytmu snu.
• Jak rozpoznać depresję u bliskiej osoby?
Żeby rozpoznać depresję u bliskiej osoby, należy zwrócić uwagę na ogólne funkcjonowanie osoby dotkniętej chorobą. Osoba pogrążona w depresji będzie używała w stosunku do siebie określeń typu: załamany, smutny, przygnębiony, nieszczęśliwy, winny. Emocjonalnymi oznakami depresji są smutek i poczucie winy.
Osobom, które dotyka depresja towarzyszą negatywne myśli na swój temat .Zaburzają one obraz samego siebie, co prowadzi do niskiego poczucia wartości. Osoby, które cierpią na depresję często się oskarżają i biorą na siebie winę za niepowodzenia i kłopoty. Takie osoby zawsze patrzą pesymistycznie w przyszłość.
• Czy to już depresja, czy tylko zmęczenie?
Depresja może być mylona z chwilowym załamaniem, któremu towarzyszą podobne objawy takie jak poczucie smutku, przygnębienie. Objawy te mogą pojawiać się po trudnym dla nas wydarzeniu: śmierci bliskiej osoby, straty czegoś ważnego, zawodu miłosnego, problemów w życiu zawodowym lub prywatnym. Jeżeli objawy zakłócają w wyraźny sposób Twoje codzienne życie warto skonsultować się ze specjalistą.
Dlatego zanim zrezygnujesz z pomocy psychologicznej, w obawie przed etykietką choroby psychicznej, miej na uwadze przede wszystkim swoje dobro.
• Jak pomagać osobie z depresją?
Depresja to choroba, nie pomogą tu słowa „weź się w garść”. Osobie cierpiącej na depresję potrzebne jest wsparcie i zrozumienie oraz opieka najbliższych. W takiej sytuacji, chcąc pomóc osobie pogrążonej w depresji warto samemu skorzystać z porady psychologa. Konieczna jest również pomoc specjalisty: lekarza psychiatry lub psychoterapeuty dla chorego.
• Jak leczyć depresję?
Jeśli objawy takie jak poczucie smutku, poczucie bezwartościowości, brak motywacji, brak odczuwania przyjemności, wycofanie się z kontaktów społecznych, codzienne uczucie zmęczenia i braku energii, utrzymują się przez co najmniej 2 tygodnie należy zgłosić się na konsultacje do lekarza psychiatry oraz psychoterapeuty.
Taka wizyta pozwoli na zdiagnozowanie problemu i podjęcie leczenia. W depresji zalecana jest farmakoterapia, która polega na dobraniu odpowiedniego leku przeciwdepresyjnego. Istotna jest również psychoterapia polegająca na zmianie błędnych schematów myślenia o sobie i otaczającym nas świecie, wsparciu i zrozumieniu.
• Jakie są rodzaje depresji?
Depresja nawracająca - zwana również dużą depresją, depresją jednobiegunową, zaburzeniem afektywnym jednobiegunowym. Pogarsza się stan funkcjonowania spowodowany zaburzeniem depresyjnym o dużym nasileniu. Symptomy utrzymują się przez 2 tygodnie.
Depresja przewlekła – w której objawy utrzymują się co najmniej przez 2 lata
Depresja sezonowa – pojawia się w okresie jesienno-zimowym a ustępuje w okresie wiosennym i letnim. Zwana jest też zaburzeniem afektywnym sezonowym.
Depresja poporodowa – kobiety, które wcześniej cierpiały na zaburzenia nastroju są bardziej podatne na wystąpienie depresji po porodzie. Depresja pojawić się może w ciągu 4 tygodni po porodzie.
• Jakie są przyczyny depresji?
Przyczyną depresji jest współdziałanie wielu czynników. Są to czynniki psychiczne jak i biologiczne. Czynniki biologiczne są wrodzone, a więc dziedziczne. Do czynników psychicznych zaliczamy: negatywny sposób myślenia, zbyt wygórowane wymagania, branie na siebie poczucia winy za nieszczęśliwe sytuacje, dramatyczne wydarzenie np. śmierć bliskiej osoby
• Czy to smutek spowodowany problemami czy już depresja?
Jeśli gorszy nastrój, brak motywacji, nie odczuwanie przyjemności, trudności w koncentracji i niskie poczucie własnej wartości utrzymują się przez co najmniej 2 tygodnie należy porozmawiać o tym ze specjalistą psychoterapeutą bądź lekarzem psychiatrą.
Aleksandra Gotkowicz - psycholog, psychoterapeuta